Buitenplaats/landgoed 'Vrijheit Blijheit' van Adolf Houtman

Familiewapen Houtman Weesp

Familiewapen Houtman Rotterdam

Portret van Martina Cornelia Pierson (1877-1898), echtgenote van J.P.W. Houtman

Houtman is een vooraanstaande familienaam die door diverse families in Nederland wordt gedragen. Opmerkelijk is dat de meeste Houtman-families hun oorsprong kunnen herleiden tot het Munsterland, waar ze aanvankelijk bekend stonden onder de namen Holtmann, Holtman of Xylander. Door hun gezamenlijke afkomst uit dezelfde regio bestaat er een aanzienlijke kans dat deze families een gemeenschappelijke voorouder delen die de naam Holtmann droeg. Deze veronderstelde voorouder heeft hoogstwaarschijnlijk in de 14e of 15e eeuw geleefd, aangezien de familienaam Holtmann voor het eerst werd gedragen door enkele geestelijken, landeigenaren en leenmannen van landgoederen in de 14e en 15e eeuw. 

Enkele vooraanstaande Houtman-families zijn onder andere het geslacht Houtman uit Gouda, waar de wereldberoemde gebroeders Houtman deel van uitmaakten. Deze familie heeft talrijke koopmannen en bestuurders voortgebracht. Het geslacht Houtman uit Weesp heeft op zijn beurt vele geestelijken, koopmannen en bestuurders voortgebracht, waarbij Adolf Houtman in de 17e eeuw tot de rijkste Nederlanders behoorde. Een tak van deze familie werd in 1928 officieel opgenomen in het Nederlands patriciaat. Ten slotte heeft het geslacht Houtman uit Rotterdam voornamelijk geestelijken en directeuren voortgebracht, met oud-voetballer Peter Houtman als een bekende telg. Op dit moment is er nog geen Y-DNA-test ondernomen om verwantschap tussen deze families te bewijzen of te ontkrachten. Indien een of meerdere van deze families verwant blijken te zijn aan het geslacht Houtman uit Weesp, zouden deze familie(s) over het algemeen beschouwd worden als jongere takken van het patriciërs geslacht Houtman.



Afkomst en mogelijke verwantschap tussen de geslachten Houtman

 

Verschillende families met de namen Houtman, Holtmann, of Holtman zijn bekend in zowel Nederland als de Verenigde Staten, waarvan de afkomst kan worden herleid naar het Münsterland. Vanaf de 16e eeuw zijn takken van deze families gemigreerd naar Nederland, waar zij de naam Houtman hebben aangenomen. De oudst bekende voorouders van deze families hebben allen geleefd in de omgeving van Münster, waar de familienamen Holtmann en Holtman historisch gezien het meest voorkomen. De herkomst van de naam Holtmann ligt in het middeleeuwse "Holthem/Holtum". Vanuit historisch perspectief is de naam Holtmann, met enkele uitzonderingen, met name aanwezig geweest in de omgeving van Münster gedurende de 13e, 14e, 15e en 16e eeuw.


Hierdoor is er een aanzienlijke kans dat de families die hieronder worden beschreven, een gemeenschappelijke voorouder delen en dus tot hetzelfde geslacht behoren. Tot op heden is er definitief genealogisch bewijs gevonden voor de verwantschap tussen de Rotterdamse tak van de familie Houtman en de Verenigde Staten. Echter, voor de verwantschap tussen de familie Houtman uit Weesp, de familie Holtmann uit Groningen, de familie Holtman uit Almelo, de familie Houtman uit Gouda en de familie Houtman uit Rotterdam is er nog geen definitief genealogisch bewijs gevonden.


Alleen met een Y-DNA-test kan definitief worden vastgesteld of de verschillende families al dan niet in mannelijke lijn een gemeenschappelijke voorouder delen.


Oudste vermeldingen van Holtmann


Hieronder vindt u de oudst bekende vermeldingen van personen, plaatsen of landgoederen met de naam Holtmann of Holtman in de omgeving van Münster. Tot op heden is er geen bewijs gevonden voor verwantschap tussen deze personen en de verschillende families Houtman zoals hieronder beschreven. Deze documentaties bieden echter inzicht in de verspreiding en invloed van de naam Holtmann/Holtman in de middeleeuwen.



 

Families Houtman

 

Enkele leden patriciërs geslacht Houtman/Houtman van Bouchshorn/van Houtman-Bouchshorn (Walstedde, Ahaus, Almelo, Weesp)


Het Regenten en patriciërs geslacht Houtman uit Weesp kent een opmerkelijk lange geschiedenis die teruggaat tot de middeleeuwen. De oorspronkelijke voorouders van de familie Houtman leefden in het Munsterland en bekleedden daar posities binnen de kerk. Hier droegen zij de naam Holtmann. In het begin van de 16e eeuw migreerden enkele leden van dit geslacht naar Nederland. Vanaf het begin van de 17e eeuw namen verschillende familieleden bestuurlijke en politieke functies op lokaal niveau op zich, wat tevens het begin markeerde van wat later bekend zou worden als het 'Koopmans geslacht Houtman'. De familie Houtman speelde een prominente rol in de handel tussen Nederland en Rusland, wat resulteerde in aanzienlijke welvaart. Adolf Houtman als hoofd van de familie behoorde tot een van de rijkste Nederlanders van zijn tijd. Niet verrassend is de familie dan ook opgenomen in het boek 'De 500 Rijksten van de Republiek'. Tegen het einde van de 18e eeuw echter nam de welvaart van de familie aanzienlijk af, en in latere generaties bekleedden zij voornamelijk nog belangrijke posities in het lokale bestuur en andere maatschappelijke activiteiten. In 1928 werd besloten om een tak van de familie Houtman op te nemen in het Nederlands Patriciaat. Deze beslissing werd genomen vanwege het feit dat leden van de familie Houtman gedurende meer dan 350 jaar ononderbroken invloedrijke posities op lokaal niveau bekleedden. 



Enkele leden in het Nederlands patriciaat opgenomen familie Houtman


De familie Houtman die in 1928 werd opgenomen in het Nederlands patriciaat is een afgesplitste tak van het bredere geslacht Houtman uit Weesp.




Wikisage: 




Enkele leden geslacht Houtman (Werne, Rotterdam, 's-Gravenhage, Wassenaar)


Het geslacht Houtman uit Rotterdam vindt zijn oorsprong in Werne, waar de familielijn traceerbaar is tot de eerste helft van de 17e eeuw. In Werne stond de familie bekend onder de naam Holtmann en waren zij voornamelijk landeigenaren van onbekende omvang. Rond 1750 emigreerde een tak van dit geslacht naar Rotterdam. Tegen het einde van de 18e eeuw moet de familie al een zekere mate van welgesteldheid hebben bezeten, aangezien een familielid in 1775 Poorter van Rotterdam werd. Het verkrijgen van het poorterschap door aankoop was destijds voor de gemiddelde persoon niet mogelijk. Bovendien beheerde een tak van de familie in de 18e en begin 19e eeuw een succesvol koetsiersbedrijf in Rotterdam. Een vertegenwoordiger van deze tak trad in het huwelijk met de familie Bergansius en werd daarmee de zwager van Minister van Oorlog, Koloniën en Marine Bergansius. Een vertegenwoordiger van een andere tak huwde in de familie Pierson en werd daarmee een aangehuwde achterneef van Minister van financiën en later Minister-President van Nederland Pierson. In de 19e, 20e en 21e eeuw hebben leden van de familie Houtman verschillende functies bekleed binnen de kerk, hoger management in het bedrijfsleven, en onderwijs, hoger onderwijs, rechtspraak en lokale politiek. Enkele familieleden en aanverwanten hebben koninklijke onderscheidingen zoals ridderorden ontvangen voor hun verdiensten aan de samenleving. 


Gezien de beperkte afstand van slechts 14 km tussen Werne en Walstedde, bestaat er een aanzienlijke mogelijkheid dat de familie Houtman uit Rotterdam een jongere tak is van het regenten en patriciërs geslacht Houtman uit Weesp. Mocht dit genealogisch of genetisch bewezen worden dan is de familie Houtman uit Rotterdam automatisch een jongere tak van het regenten en patriciërs geslacht Houtman uit Weesp. 




Wikipedia:




Enkele leden geslacht Houtman (Gouda)

 

De familie Houtman uit Gouda, waarvan de wereldberoemde gebroeders Houtman deel uitmaakten, bestond eigenlijk uit twee verzwagerde families die beiden de naam Houtman en De Houtman droegen. De oorspronkelijke familie Houtman, die oorspronkelijk de naam Holtman droeg en hoogstwaarschijnlijk afkomstig was uit het Munsterland, vestigde zich waarschijnlijk in de tweede helft van de 16e eeuw in Gouda. Deze familie Houtman verbond zich al snel door huwelijk met een andere familie, waarvan ik de oorspronkelijke naam nog niet heb gevonden; deze familie nam vervolgens de naam Houtman aan.


De nieuwe familie Houtman bracht uiteindelijk de gebroeders Houtman voort. Beide families Houtman behoorden tot het stedelijk patriciaat van Gouda en onderhielden bijvoorbeeld huwelijksbanden met het patriciërs geslacht Pauw, dat oorspronkelijk uit Gouda afkomstig is. In de 18e eeuw huwde een lid van de familie Houtman met de De Kedts familie; de nakomelingen uit dit huwelijk dragen tot op de dag van vandaag de naam De Kedts Houtman. Bovendien is het opmerkelijk dat het familiewapen van Albert Maartensz. Houtman vrijwel identiek is aan het familiewapen van het regenten en patriciërs geslacht Houtman uit Weesp. Hierdoor bestaat er een aanzienlijke kans dat het regentengeslacht Houtman uit Gouda een jongere tak is van het regenten en patriciërs geslacht Houtman uit Weesp en het geslacht Houtman uit Rotterdam.



Enkele leden verzwagerde familie Houtman (Gouda)



Wikipedia:




Enkele leden geslacht De Kedts Houtman (Gouda, Rotterdam)


 


Enkele leden geslacht Holtmann (Munster, Groningen, Oude Pekela)

 


Wikipedia:





Mogelijke verwantschap met het Duitse adellijke geslacht "Von Xylander"


Het geslacht Xylander vindt zijn oorsprong in de omgeving van Düsseldorf, waarvandaan een tak zich verplaatste naar de omgeving van München. De naam "Xylander" is afgeleid van het Latijnse equivalent van "Holtmann", "Holtman" of "Holtzman". In vroegere tijden vertaalden geestelijken soms hun familienaam van het Duits naar het Latijn. Aangezien het waarschijnlijk is dat de oorspronkelijke familienaam van deze stam uit Noordrijn-Westfalen afkomstig was, bestaat de mogelijkheid dat dit adellijke geslacht een gemeenschappelijke voorouder deelt met andere Holtman(n)-families die hun oorsprong hebben in Noordrijn-Westfalen. Echter, zoals bij de eerder beschreven families, kan alleen middels een Y-DNA-test worden aangetoond of er daadwerkelijk sprake is van verwantschap.



 

Genealogisch onderzoek

 

De inhoud van dit artikel is uitsluitend bedoeld voor genealogisch onderzoek naar mogelijke verwantschap tussen de verschillende families Houtman. Zonder definitief genealogisch bewijs is het slechts mogelijk dat deze families verwant zijn en behoren tot hetzelfde geslacht. Wij verzoeken u vriendelijk om onjuiste informatie en/of nieuwe informatie door te geven indien u van mening bent dat dit noodzakelijk is voor de accuraatheid van deze website. Dit kunt u doen op het volgende mailadres: houtmangenealogie@gmail.com 



Voetnoot


*Het getoonde familiewapen op deze website correspondeert met het familiewapen dat is opgenomen in het Nederlands patriciaat 28e jaargang. Dit specifieke familiewapen behoort uitsluitend toe aan het geslacht Houtman (Weesp, Almelo, Ahaus, Walstedde). Conform de wettelijke voorschriften met betrekking tot het gebruik van familiewapens in Nederland, is het tegenwoordig slechts een beperkt aantal afstammelingen van deze tak toegestaan om dit familiewapen te voeren in de 21e eeuw.


*Het schilderij dat momenteel op deze website wordt gepresenteerd, is het werk van Thérèse Schwartze, aan het einde van negentiende eeuw is Thérèse Schwartze een van de meest succesvolle vrouwelijke kunstenaars van Nederland. Schwartze komt uit een gegoede artistieke familie en is verbonden aan een groep vrouwelijke kunstenaars die bekend staat als de Amsterdamse Joffers. Ze maakt internationaal naam als portretschilder en bouwt een indrukwekkende klantenkring op.